Aktualności
2024
Ukazał się numer specjalny Gazety Uniwersyteckiej — „Semper fidelis - Herbert gdański”.
Numer jest dostępny na stronie internetowej
Redaktorzy naukowi numeru: Zbigniew Kaźmierczyk, Katarzyna Wojan
* * *
20 września tego roku, dokładnie w dzień 90. urodzin zmarł w swoim mieszkaniu w Sopocie Profesor Józef Bachórz. Był pod czułą opieką Córki, Joanny, która od miesięcy, a raczej od lat zajmowała się Rodzicami z oddaniem i miłością. Żona, Mirona Bachórzowa, odeszła miesiąc wcześniej i od tego momentu, dzień po dniu Profesor szykował się do przejścia na drugi brzeg.
Nie znałam nikogo podobnego do Profesora. Pośród typów i charakterów ludzkich był arcydziełem. Pokazywał, że wielkość nie bierze się ani z natchnienia, ani z uprzejmości bogów. Wynika z integralności osoby ludzkiej, która nie musi dokonywać transgresji, nie musi przekraczać własnych ograniczeń, ale w naturalny, niewykoncypowany sposób angażuje swoją podmiotowość w bieg życia i pracy. Przypominał bohaterów Conradowskich, którzy długi wobec życia spłacali monetą dobrych uczynków. Jak ująłby to Ricoeur, pozostawał tym samym, mieszanką genów i kultury domu rodzinnego, a zarazem był sobą, postacią podejmującą własną drogę etyki codzienności, rozumienia świata i ludzi, pożytku publicznego, rzetelności, zdrowego rozsądku.
W życiu Józefa Bachórza, jeśli w ogóle wolno mi o tym mówić, wszystko nabierało sensu innego niż w znaczeniach słownikowych. Profesor miał swój styl, ale to dopełnienie nie odnosi się do wypracowanego sposobu bycia i określonych praktyk pisarskich. Styl w tym przypadku stanowił jedność z Osobą. Wysoki, kościsty potomek chłopów spod Rzeszowa zachowywał wyraźny ślad wyposażenia biograficznego w tematach swoich badań i w języku, który tworzył, w powrotach do przeszłości biograficznej. W rozległych zdaniach odwoływał się do narracji gawędowej, do szczątkowej oralności, do słownictwa nieco archaicznego, ale obrazowego i konkretnego. Oprócz wskazówek merytorycznych rozmówca otrzymywał możliwość obcowania z prawdą żywą, z mądrością.
Urodził się w Lipiu zaledwie pięć lat przez drugą wojną. Młodość i wiek dojrzały przypadły na czasy Polski Ludowej. Służył jej, ucząc dzieci. Praca nauczyciela była jego powołaniem, praca badawcza — zajęciem trochę przypadkowym. Nigdy nie opowiadał o rozterkach i bólach twórczych, terrorze pustej kartki. Skupiał się na ludziach, o których i dla których pisał. Nie znosił u swoich bohaterów koturnów, ukrywanych aspiracji, gry na fałszywych bębenkach. Jego stosunek do ludzi, żywych i umarłych, był niezmiennie ufny i — paradoksalnie — otwarty. Cenił to, co ludzie (np. poprzez swoje książki) robią dla świata, dla innych. Nie dzielił dokonań na małe i duże, tradycyjne i awangardowe. Miał swoje mierniki sukcesu. Dlatego każdy z nas, dziewiętnastowieczników, z pracami lub działaniami różnej wartości, chciał zasłużyć na Jego uwagę i opinię, które niezależnie od treści przywracały godność naszym wysiłkom.
*
Pogrzeb profesora Józefa Bachórza odbędzie się w środę, 25 września 2024, w Sopocie na Cmentarzu Komunalnym przy ulicy Jacka Malczewskiego 31. Początek ceremonii — godz. 12.30 w Kaplicy.
* * *
Zaproszenie do udziału w projekcie Bliżej krytyki literackiej
Szanowni Państwo,
w imieniu organizatorów serdecznie zapraszamy do udziału w projekcie Bliżej krytyki literackiej.
Wszystkie szczegółowe informacje dotyczące projektu znajdują się w załączniku.
Będziemy wdzięczni za przekazanie zaproszenia.
Z wyrazami szacunku
Anna Dworak
Uniwersytet Rzeszowski
Instytut Polonistyki i Dziennikarstwa
Przewodniczący komitetu organizacyjnego
dr hab. Kazimierz Maciąg, prof. UR
Komitet organizacyjny:
dr hab. Anna Jamrozek-Sowa, prof. UR
dr hab. Magdalena Patro-Kucab, prof. UR
dr Anna Marta Dworak
dr hab. Mariusz Chrostek, prof. UR
prof. dr hab. Marek Stanisz
dr Wojciech Maryjka
* * *
W dniu 15 sierpnia 2024 r. w Kielcach zmarł profesor Zdzisław Jerzy Adamczyk — wybitny historyk literatury, edytor i wykładowca akademicki, wszechstronny badacz życia i twórczości Stefana Żeromskiego.
* * *
Prezentujemy Państwu PIERWSZY W POLSCE PORADNIK METODYCZNY O ESCAPE ROOMACH W KSZTAŁCENIU POLONISTYCZNYM opracowany przez dr Klaudię Jeznach i dr Agnieszkę Kowalkiewicz-Kuleszę z Uniwersytetu Łódzkiego.
Monografia z bogatym wstępem naukowym i autorskimi scenariuszami lekcji czeka na wszystkich zainteresowanych całkowicie BEZPŁATNIE!
Wystarczy wejść w link, odnaleźć książkę i pobrać.
Zachęcamy do przekazywania książki dalej!
* * *
Dom Literatury Biblioteki Raczyńskich
Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza
zapraszają na spotkanie z prof. Gabrielą Matuszek-Stec
redaktorką naukową
Dzieł literackich
Stanisława Przybyszewskiego
prowadzenie: prof. Tomasz Sobieraj i prof. Marek Wedemann
Spotkanie odbędzie się 10 czerwca o godz.18:00 w Bibliotece Raczyńskich, Filii Sztuki, pl. Wolności 19, sala 5
* * *
Oddział TLiAM w Poznaniu serdecznie zaprasza na spotkanie z prof. Krzysztofem Kurkiem i na promocję jego nowej książki „Cyrk Alberta Salamońskiego w Warszawie (1872-1887): historia, źródła, konteksty”. Książka ukazała się w 2023 r. nakładem Instytutu Teatralnego.
* * *
Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza
we współpracy z Instytutem Badań Literackich PAN
serdecznie zaprasza na konferencję naukową:
Krytyka i historia krytyki
7-8 maja 2024 r.
Pałac Staszica, sala im. Erazma Majewskiego, p. 3
* * *
Biblioteka Raczyńskich w Poznaniu,
Pracownia - Muzeum Józefa Ignacego Kraszewskiego,
Oddział Poznański Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza,
Zakład Badań nad Tradycją Europejską Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
zapraszają do udziału w sesji naukowej:
Nie pochlebiałem nikomu, nie dworaczyłem niczemu
W 200. rocznicę urodzin Zygmunta Miłkowskiego (Teodora Tomasza Jeża)
22-23 października 2024 r.
* * *
Szanowni Państwo,
w imieniu Katedry Literatury Polskiej i Rosyjskiej oraz Katedry Literatury Powszechnej i Komparatystyki Wydziału Literaturoznawstwa Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, wsparci patronatem honorowym Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza, chcielibyśmy uprzejmie zaprosić Państwa do udziału w konferencji pt. Herbert odczytujący — Herbert odczytywany. Perspektywa antynomii. W 100-lecie urodzin Poety, której organizację planujemy na 22-24 października 2024.
* * *
Nasza najnowsza publikacja — Julian Kaliszewski (Klin), „Moi kochani rodacy” i inne pisma, oprac. Dobrosława Świerczyńska
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury
Julian Kaliszewski, znany swym współczesnym pod pseudonimem ‘Klin’, jest postacią interesującą zarówno ze względu na stosunkowo mało dziś dostępną twórczość, jak i na biografię. Urodził się w Warszawie 12 lutego 1845 roku, zmarł także w Warszawie, w szpitalu Św. Ducha 13 sierpnia 1909 roku i został pochowany na warszawskich Powązkach. Kaliszewski debiutował już w 1863 jako dziennikarz, humorysta, czasem określano go jako moralistę, satyryka lub ... pamflecistę. Zebrane fundusze — pewnie także te zostawione mu przez ojca, cenionego architekta — zapisał w testamencie Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie na stypendia dla młodzieży zajmującej się filozofią oraz na reedycje swych prac, także tych skonfiskowanych przez cenzurę i na wydanie pozostawionych w rękopisie pamiętników. O popularności J. Kaliszewskiego w ówczesnym świecie literackim świadczy hasło autorstwa P. Chmielowskiego w tomie 33 Wielkiej encyklopedii powszechnej ilustrowanej z roku 1903, „portrety” literackie w twórczości m. in. W. Gomulickiego czy F. Faleńskiego jak i liczne recenzje wydanych prac, które Klin zbierał i złośliwie komentował.
Przygotowano do druku prace J. Kaliszewskiego mało dostępne i słabo znane, a warte uwagi oraz zebrano teksty podpisane różnymi pseudonimami, dotąd zapomniane i rzadko komentowane przez historyków literatury: „Moi kochani rodacy, tj. rozważania o tzw. narodowych cechach Polaków” głównie na podstawie tekstów literatury staropolskiej oraz własnych obserwacji, dwie serie interesujących „Szkiców”, czyli obrazków z życia współczesnego autorowi oraz sprawozdań z kilku podróży zagranicznych, „Pamiętniki sceptyka”, tj. filozoficzno-socjologiczne rozważania o świadomości i kondycji ludzkiej w początkach XIX w., korespondencje prasowe, polemiki, przekłady i artykuły dotyczące literatury antycznej, recenzje, nieliczne wiersze.
* * *
Rozstrzygnięcie I Edycji Konkursu dla Oddziałów Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza.
List gratulacyjny: link
* * *
Warszawski Oddział Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza oraz Wydawnictwo Austeria zapraszają na spotkanie autorskie z Julią Przyboś.
Z Autorką książki „Przepierki”, Profesorką Julią Przyboś, porozmawiamy wspomnieniowo, ale spotkanie wokół opublikowanej przez Wydawnictwo Austeria pozycji nie będzie ograniczać się do przeglądu anegdot, bynajmniej. „Przepierki” nie są bowiem wyłącznie zestawem „obrazków z życia”, ale spisywane były w duchu analityczno-krytycznym, nie bez ironii (a czasem i autoironii). „Sczesane” z biografii Autorki epizody, które bolą, uwierają, rozczulają tworzą mozaikę wyrazistą, mocną, nieekshibicjonistyczną, a przez to i niedzisiejszą, bo takich książek mamy dziś mało. I nie stanowi o tym wyłącznie unikalne doświadczenie Julii Przyboś, ale też jej rzadka wrażliwość pisarska i sznyt, którego wielu mogłoby jej pozazdrościć. Zapraszamy zatem na spotkanie-świadectwo o kilkudziesięciu latach życia akademickiego, społecznego, intelektualnego.
Gościni: prof. Julia Przyboś
Prowadząca: dr Eliza Kącka
Miejsce: Wydział Polonistyki UW, ul. Krakowskie Przedmieście 26/28, s. 4
Termin: 08.12.2023, godz. 17.00
Z wyrazami szacunku,
Zarząd WO TLiAM
* * *
Szanowni Państwo,
Dom Literatury Biblioteki Raczyńskich, Mieszkanie-Pracownia Kazimiery Iłłakowiczówny oraz Poznański Oddział Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza serdecznie zapraszają na spotkanie wokół „Wspomnień” Barbary Czerwijowskiej
* * *
Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza ogłasza zapisy na bezpłatny kurs „Literatura i psychoanaliza” w roku akademickim 2023/2024 prowadzony w ramach działalności naukowo-edukacyjnej
* * *
Dyrekcja Instytutu Polonistyki i Dziennikarstwa Uniwersytetu Rzeszowskiego oraz Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza Oddział w Rzeszowie zapraszają na prelekcje:
dr Iwony Wiśniewskiej (IBL PAN)
Poza rolą. List przyjacielski jako przestrzeń wolności od spraw wszelakich (niepublikowane listy Elizy Orzeszkowej do przyjaciół)
dr Elizy Kąckiej (UW)
Kategoria wczucia a poezja Bolesława Leśmiana: propozycja lektury
prof. dra hab. Marka Stanisza (UR)
Romantyczne sonety o wolności
Wykłady odbędą się w ramach cyklu prelekcji online
Polskie przestrzenie wolności i ich reprezentacje w literaturze XIX wieku
Termin: 16.01.2023 r. (poniedziałek), godz. 18.00
Identyfikator spotkania: 930 2851 0168
Kod dostępu: 071005
Prowadzenie: Kazimierz Maciąg
Organizacja spotkań online: Anna Jamrozek-Sowa, Krystyna Gielarek-Gorczyca, Anna Dworak